STRUKTURA VENE
STRUKTURA VENE
Vene su krvni sudovi kroz koje krv dolazi u srce. Vene na putu prema srcu primaju venske pritoke i postaju sve veće.
Pojedini venski krvni sudovi su povezani međusobno manjim venskim granama (venske anastomoze) koje omogućavaju da se krv preliva iz jedne u drugu vensku mrežu.
Zidovi vena su tanji i manje elastični od zidova arterija zbog slabo izraženog mišićnog sloja.
PLUĆNE VENE
Plućne vene su vene malog, plućnog, krvotoka. Plućne vene, dve desne i dve leve, nastaju iz brojnih manjih vena koje se sustiču u predelu hilum pulmonis.
Stabla plućnih vena izlaze iz pluća, idu ka unutra i završavaju u levoj srčanoj pretkomori.
VENE, VELIKOG, SISTEMSKOG KRVOTOKA
Sve vene čovečijeg tela, izuzev plućnih vena, ulivaju se, velikim venskim sudovima, u desnu srčanu pretkomoru.
Vene velikog krvotoka grade dva velika venska sistema, sistem gornje i sistem donje šuplje vene.
Sistem gornje šuplje vene čine gornja šuplja vena i vene iz kojih ona nastaje.
- cava superior nastaje spajanjem desne i leve brahiocefalične vene, iza hrskavice i desnog rebra.
Ova velika vena pruža se ispred desnog plućnog korena i završava se u desnoj srčanoj pretkomori. Jedina bična pritoka gornje šuplje vene je vena azygos koja skuplja krv iz zidova grudnog koša.
Ova vena je važan anastomotični krvni sud koji povezuje sistem gornje i donje šuplje vene.
Sistem portne vene:
- portae,
- mesenterica superior,
- mesenterica inferior,
- lienalis,
- dvanaestopalačno crevo,
- gušterača,
- brachiocephalica dextra et sinistra nastaju iza odgovarajućeg grudno-ključnog zgloba, spajanjem unutrašnje jugularne vene i potključne vene.
Spoj ove dve vene se naziva angulus venosus.
- jugularis interna je veliki venski sud koji sakuplja krv iz mozga, glave i vrata.
Ova vena se direktno nastavlja na sigmoidni sinus. Venski sinusi tvrde moždanice su venski sudovi koje gradi duplikatura tvrde moždanice.
U venske sinuse tvrde moždanice ulivaju se venski sudovi mozga.
Završni i najveći odvodni venski sinus je sinus sigmoideus koji se od foramen jugulare na bazi lobanje, nastavlja unutrašnjom jugularnom venom.
- subclavia je parni venski sud koji se nastavlja na pazušnu venu, od spoljašnje ivice I rebra.
- axillaris je venski sud u koji se sakuplja krv iz čitavog gornjeg ekstremiteta.
Vene gornjeg ekstremiteta se dele na površne i duboke.
Površne vene ruke se nalaze u potkožnom tkivu ruke, potkožne vene, i ulivaju se u neki od dubokih venskih sudova gornjeg ekstremiteta.
Duboke vene gornjeg uda su obično parni sudovi koji se pružaju uz istoimene arterijske krvne sudove.
Nalaze se duboko postavljene i okružene okolnim mišićima i vezivnim tkivom.
SISTEM DONJE ŠUPLJE VENE
Sistem donje šuplje vene se sastoji iz stabla donje šuplje vene, i njenih pritoka.
- cava inferior
Nastaje u visini petog slabinskog pršljena spajanjem desne i leve zajedničke bedrene vene.
Ova vena se nalazi u retroperitonealnom prostoru trbušne duplje.
Donja šuplja vena se nalazi duž desne strane kičmenog stuba, iza gušterače i jetre, odatle, kroz svoj otvor na diaphragma, ulazi u grudnu duplju i uliva se u desnu srčanu pretkomoru.
Najvažnije bočne pritoke donje šuplje vene su v. renales i v. hepaticae kojima se odvodi krv iz jetre.
- iliaca communis dextra et sinistra nastaje u visini krsno-bedrenog zgloba spajanjem unutrašnje i spoljašnje bedrene vene.
- iliaca interna je paran venski sud koji skuplja krv iz zidova i organa odgovarajuće polovine karlične duplje.
- iliaca externa je paran venski sud koji nastaje u visini preponske veze nastavljanjem na butnu venu.
- femoralis je najveći venski sud koji skuplja krv iz čitavog donjeg uda.
Vene donjeg ekstremiteta se dele na površne i duboke.
Površne vene donjeg uda se nalaze u potkožnom tkivu i ulivaju se u duboke vene donjeg ekstremiteta.
Duboke vene se pružaju pored arterijskih sudova i nazivaju se kao i arterije.
PLUĆNO ARTERIJSKO STABLO
Plućno arterijsko stablo polazi iz desne srčane komore.
Od svog nastanka pruža se naviše i neposredno ispod luka aorte, deli se na a. pulmonalis dextra et a. pulmonalis sinistra.
AORTA
Aorta je najveći krvni sud čovečijeg tela od kojeg nastaju sve arterije velikog, sistemskog krvotoka. Polazi od baze leve srčane komore.
Početni deo aorte se pruža na gore, udesno i napred a naziva se aorta ascendens koja naglo skreće u vidu luka, ulevo i unazad, prema kičmenom stubu i gradi arcus aortae.
Arcus aortae se pruža do leve strane IV grudnog pršljena, a odatle se nastavlja naniže, niz kičmeni stub, kao pars descendens aortae koja prolazi kroz grudnu i trbušnu duplju.
Nishodni deo aorte je prečagom podeljen na gornji grudni deo, pars thoracica aortae koja se nalazi u grudnoj duplji.
Arcus aortae – odvajaju se tri velika arterijska krvna suda, to su truncus brachiocephalicus, a. carotis communis sinistra i a. subclavia sinistra.
Ova tri arterijska stabla u celini vaskularizuju glavu, vrat, gornje ekstremitete i delove zidova grudnog koša.
A.carotis communis je paran krvni sud koji na desnoj strani nastaje iz brahiocefaličnog stabla, a na levoj se odvaja direktno iz luka aorte.
Ova arterija se pruža naviše kroz prednji deo vrata, i u visini gornjeg dela grkljana račva se u dve završne grane, spoljašnju i unutrašnju karotidnu arteriju.
A.carotis externa se pruža naviše ka uglu donje vilice, prolazi kroz prednji predeo vrata i završava se u visini zadnje ivice vrata donje vilice podelom na dve završne grane, a.maxillaris i a.temporalis superficialis.
Ova arterija ima brojne bočne grane, od kojih su najvažnije a.lingualis i a.facialis.
A.carotis interna se pruža naviše kroz prednji predeo vrata, bočno od ždrela, sve do baze lobanje.
Zatim, prolazi kroz poseban kanal (karotidni kanal) na slepoočnoj kosti i ulazi u srednju lobanjsku jamu.
Unutrašnja karotidna arterija, na bazi mozga daje dve završne grane, a.cerebri anterior et a. cerebri media.
Njena najveća bočna grana je a.ophthalmica koja ulazi u očnu duplju kroz canalis opticus.
LITERATURA:
- Anatomija i fiziologija za 1. razred medicinske i zubotehničke škole
- https://www.baltikjunior.com